دیسک کمر

تخریب دیسک بین مهره ایی

تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات  در واقع یک بیماری نیست، بلکه یک روند طبیعی است که با افزایش سن رخ می دهد. دیسک ها اجزایی نرم هستند و در فاصله بین مهره های ستون فقرات قرار دارند.این دیسک ها به عنوان ضربه گیر ستون فقرات عمل می کنند و باعث می شوند ستون فقرات خم شود و بچرخد.تخریب دیسک ها می تواند در هر قسمتی از ستون فقرات رخ دهد، اما بیشتر در دیسک های کمر و گردن بروز می کند.


علائم تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات

تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات  باعث درد پشت و گردن می شود، البته این درد در افراد مختلف فرق می کند. بسیاری از افراد دردی ندارند، در حالی که برخی افراد با همان میزان تخریب دیسک، درد شدیدی دارند.

محل بروز درد بستگی به محل دیسک تخریب شده دارد، مثلا تخریب دیسک گردن باعث بروز درد در ناحیه گردن و دست می شود. در حالیکه تخریب دیسک کمر باعث بروز درد در قسمت پشت، کمر، باسن و یا پاها می شود.

تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات اغلب با حرکت بدنی مثل خم شدن و یا چرخیدن  کمر یا گردن، بدتر می شود.این درد می تواند بعد از یک حادثه بزرگ (مثل تصادف رانندگی)، یک حادثه کوچک (مثل افتادن از یک ارتفاع کم) و یا یک حرکت عادی (مثل خم شدن برای بلند کردن جسمی از روی زمین) شروع شود.همچنین می تواند به تدریج و بدون علت مشخص شروع شود و با گذشت زمان بدتر گردد.


علل تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات

- کاهش مایعات در دیسک ها: این حالت، توانایی دیسک را به عنوان ضربه گیر کم می کند و انعطاف پذیری آن را کاهش می دهد. کاهش مایعات هم چنین باعث نازک شدن دیسک می شود و فاصله بین مهره ها را کم می کند.

- پارگی یا ترک خوردگی کوچک در لایه بیرونی دیسک (کپسول دیسک): ماده ژله ای داخل دیسک در اثر پارگی یا ترک خوردن کپسول دیسک، بیرون می زند و باعث برآمدگی، سوراخ شدن و یا تکه تکه شدن دیسک می شود.

- آسب ناگهانی: یک آسیب ناگهانی که باعث فتق دیسک می شود، می تواند روند تخریب دیسک را نیز شروع کند.

- این مشکلات بیشتر در افرادی که سیگار می کشند و یا کارهای بدنی سنگین (مثل بلند کردن مکرر اجسام سنگین) انجام می دهند، دیده می شود.افراد چاق نیز بیشتر دچار تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات می شوند.

محل بروز درد تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات بستگی به محل دیسک تخریب شده دارد، مثلا تخریب دیسک گردن باعث بروز درد در ناحیه گردن و دست می شود. در حالیکه تخریب دیسک کمر باعث بروز درد در قسمت پشت، کمر، باسن و یا پاها می شود

هنگامی که با تخریب دیسک بین مهره ایی ستون فقرات ، فضای بین مهره ها کمتر می شود، بالشتک بین آن ها کمتر شده و ثبات و استواری ستون فقرات کاهی می یابد. در این حالت، یک برآمدگی استخوانی به نام خار استخوانی تشکیل می شود. خارهای استخوانی روی ریشه اعصاب ستون فقرات یا نخاع فشار وارد می کنند و باعث بروز درد و عملکرد نامناسب اعصاب می شوند.


تشخیص آسیب دیسک بین مهره ایی

آسیب دیسک در غالب اوقات بدون علامت است. این بدان معنی است که بسیاری از افرادی که از هیچ مشکلی در کمر شکایت ندارند در صورتی که با روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی و یا ام آر آی بررسی شوند دیسک خراب دارند. در صورتیکه خرابی دیسک علامت دار شود مهمترین علامت آن درد است. این درد میتواند فقط در کمر احساس شود و یا ممکن است به پشت لگن و به پشت ران تیر بکشد.

تشخیص قطعی آسیب دیسک به توسط رادیوگرافی و ام آر آی داده میشود. در رادیوگرافی کاهش ارتفاع دیسک بین مهره ای و نزدیک شدن دو مهره مجاور نسبت به هم دیده میشود. در ام ار ای هم تغییراتی که در شکل و محتوای آب دیسک اتفاق افتاده است قابل مشاهده است.

درمان آسیب دیسک بین مهره ایی

دیسک آسیب دیده شده را نمیتوان درست کرد پس مهمترین هدف درمان این بیماران از بین بردن درد است.

اولین اقدام در کاهش و از بین بردن درد بیمار استراحت است. استراحت حداکثر باید 3-2 روز باشد و استراحت بیش از این مقدار موجب ضعیف شدن عضلات کمر میشود که نتیجه آن افزایش درد است. پس بعد از حداکثر دو سه روز استراحت حتی اگر درد کمی باقی مانده بود باید دوباره ایستاد و راه رفت و فعالیت های روزمره را شروع کرد.

درمان دیگر استفاده از کمربندهای طبی است. این کمربندها با محدود کردن حرکات کمر موجب کاهش درد میشوند. نکته مهم در استفاده از این کمربندها اینست که نباید استفاده از آنها بیش از 4 روز ادامه یابد وگرنه موجب ضعف عضلات کمر شده که نتیجه ان افزایش درد است.

فیزیوتراپی و استفاده ار گرمای موضعی هم میتواند از شدت درد بکاهد. پزشک معالج داروهایی را تجویز میکند تا به کمک آنها از شدت درد بیمار کم کند. مهمترین این ها داروهای ضد التهاب و داروهای شل کننده عضلانی است.

-