- تاریخ درج : ۱۹ اسفند ۱۳۹۵
- تعداد بازدید: 6373
- نویسنده : تهیه و تدوین: محدثه اشپری
-
به گواه آمارهای انستیتو تغذیه ایران، مصرف لبنیات در کشور بسیار کم شده است. با نگاهی به سبک زندگی مردم، ناخودآگاه به تغذیه و خوراک ایرانی ها که محصولات لبنی هم بخشی جدانشدنی از آن محسوب می شود، توجه خواهیم کرد. محصولاتی که کاهش مصرفش به پوکی استخوان ختم می شود و به مرور زمان صدمات جبران ناپذیری را به نسل های بعد منتقل می‌کند.
پوکی استخوان شایع ترین بیماری استخوانی در تمام جهان است و به علت دارا بودن عوارضی مانند شکستگی اهمیت زیادی دارد. نتایج مطالعات در ایران نشان می دهد که این بیماری تاکنون ۳۶ هزار و ۲۷ سال از عمر مردم ایران را کاهش داده است و در مجموع ۷۰ درصد زنان و ۵۰ درصد مردان بالای ۵۰ سال را درگیر می کند.
عوامل خطر بیماری به دو دسته تقسیم می شوند.اول دسته غیرقابل کنترل شامل: افزایش سن، جنس، نژاد، سابقه فامیلی. دوم دسته قابل کنترل شامل تغذیه ناسالم، فعالیت فیزیکی اندک و مصرف سیگار تقسیم می شود. این بیماری شایع هزینه بر و پرعوارض است اما خوشبختانه هم قابل پیشگیری و هم قابل درمان است.
شاید عده زیادی از ما ندانیم که بیماری پوکی استخوان با تغذیه ناسالم ارتباط تنگاتنگی دارد.ارتباط تغذیه و بیماری پوکی استخوان بیشتر مربوط به بحث پیشگیری است تا درمان. مهم ترین دلیل هم این است که پوکی استخوان طی سالیان متمادی بروز پیدا می کند و با تغذیه طی سال های زندگی در ارتباط مستقیم است.
خوب است بدانید فقط کلسیم و فسفر نیست که در سلامت استخوان ها موثر است بلکه منیزیم و ویتامین K ، ویتامین C و اسید فولیک برای تراکم استخوان مفید است. فرد در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی باید سرمایه اولیه استخوانی خوبی را برای خود فراهم کند و این کار نه فقط با تغذیه بلکه با ورزش و تحرک بدنی و دریافت کافی ویتامین دی از طریق نور خورشید امکان پذیراست.کمبود هر یک از این موارد می تواند ابتلای شخص به پوکی استخوان را سرعت ببخشد.
در حوزه پیشگیری باید مصرف شیر و مواد لبنی مدنظر قرار بگیرد و تلاش شود که کودکان و نوجوانانی که در حال رشد هستند به میزان کافی شیر و لبنیات مصرف کنند. هر قدر امروز برای افزایش مصرف شیر در کشور هزینه کنیم، چند برابر آن را طی سال های آینده در حوزه درمان عوارض پوکی استخوان صرفه جویی می کنیم.
نتایج مطالعات نشان می دهد افرادی که وزن کمی دارند و به اصطلاح لاغر هستند و یا افرادی که از چاقی مفرط رنج می برند، در معرض این بیماری اند. برای کاهش وزن باید تحت نظر متخصص بود و رژیم صحیحی گرفت. رژیم های غذایی سخت برای کاهش وزن سریع بدون شک کاهش تراکم استخوان را در پی دارد و سلامت استخوانی فرد را به خطر می اندازد. از طرفی داشتن تحرک کافی و حذف نوشابه های گازدار نیز به سلامت استخوان ها کمک زیادی می کند.
نکته دیگری که ذکر آن ضروری است، میزان مصرف کافئین است. افرادی که به مصرف قهوه علاقه دارند بدانند که مصرف روزانه بیش از ۲فنجان قهوه در روز خطر ابتلا به پوکی استخوان را در پی دارد. از طرفی مصرف سبزیجات با برخی مواد غذایی جذب کلسیم را دچار اختلال می کند. اگزالات موجود در برخی سبزیجات یا تانین موجود در چای جذب کلسیم را مختل می کند.
بنابراین بهتر است علاوه بر قرار دادن ۱۲۰۰میلی گرم کلسیم در رژیم غذایی روزانه به انتخاب مواد غذایی و زمان مصرف آن ها هم دقت کنیم. اگر از پیشگیری که بهترین راه مبارزه با پوکی استخوان است بگذریم، در بحث درمان، تغذیه را نمی توان به تنهایی به عنوان یک راهکار درمانی مطرح کرد. زیرا پس از ابتلا دارودرمانی ارجحیت دارد و سپس رژیم غذایی مناسب برای بیمار را تنظیم می کنیم.
تهیه و تدوین: محدثه اشپری
-